In de Rotterdamse haven staan meer dan achtduizend vacatures open. Om het arbeidskapitaal te versterken, maken partijen als Port of Opportunities werk van diversiteit en inclusie. Petroleum engineer Ali, die om politieke redenen zijn thuisland Iran verliet, vond zo passend werk: Port of Opportunities detacheerde hem bij ADM Europoort.
Trein, metro, Maasvlaktehopper, benenwagen en vice versa – iedere dag weer. Vier uur doet Ali Zamali (30) erover om van en naar ADM Europoort in de Rotterdamse haven te komen. De wekker gaat in alle vroegte, terwijl zijn werk hemelsbreed nog geen dertig kilometer van zijn huis in Den Haag ligt. En als hij aan het begin van de avond weer thuis is, besteedt hij nog minimaal een uur aan het leren van de Nederlandse taal. Dat is toewijding. Ali: ‘Ik heb het er voor over. Vanaf het eerste moment dat ik hier binnenstapte, was ik enthousiast.’
‘Ik heb in Griekenland gezien dat het ook anders kan’
ADM is wereldwijd een van de grootste agrarische verwerkers en leveranciers van voedingsmiddelen. Ali werkt er als gedetacheerde process engineer in de raffinaderij voor sojabonen en raapzaad. ‘De combinatie van scheikunde en engineering past me als een jas. Bovendien staan collega’s voor me open en wordt mijn kennis op waarde geschat. Dat maakt het voor mij als nieuwkomer makkelijker om onderdeel te worden van de groep. Ik koester deze plek, ik heb in Griekenland gezien dat het ook anders kan.’
‘The real education is unofficial’
Ali groeit op in Persepolis in het zuiden van Iran, de stad met zijn eeuwenoude ruïnes. Hij is een nieuwsgierige jongen, wil leren, en verdiept zich onder meer in de natuurwetenschappen en filosofie. Maar, benadrukt hij, de transformatie die hij heeft doorgemaakt als mens is pas echt vormend geweest voor hem. Hij doelt op zijn besluit om Iran te verlaten in 2016. Ali is dan net afgestudeerd als petroleum engineer en concludeert dat hij geen toekomst heeft in zijn thuisland.
‘Niemand weet wat er gaat gebeuren, je bent daar niet veilig’
De keuze om te vertrekken was geen gemakkelijke. ‘Toen mijn vader overleed kon ik niet op zijn begrafenis zijn, mijn moeder en zus heb ik jaren geleden voor het laatst gezien. Er zijn momenten geweest waarop ik spijt had van mijn keuze.’ Ruim zeven jaar na zijn vertrek probeert Ali een leven op te bouwen in Nederland. Omzwervingen brachten hem hier. Eerst probeerde hij het in Turkije. ‘Misschien herinner je je de coupplegers daar nog? Mijn vader zei: ‘Niemand weet wat er gaat gebeuren, je bent daar niet veilig.’ Ali waagde zijn kans en maakte de overtocht naar Europa. In Griekenland belandde hij opnieuw in een chaotische situatie. ‘Er is daar veel werkloosheid, zeker als migrant maak je weinig kans op een baan.’
Via een scholarship van de Amerikaanse ambassade kreeg Ali uiteindelijk de mogelijkheid om te studeren. ‘Ik heb er twee masters afgerond. Zo heb ik toch het beste gemaakt van mijn tijd daar.’ De ervaringen hebben hem verrijkt, zegt hij. Om het van de positieve kant te bekijken: hij weet nu wie hij is en wat hij wil. ‘‘The real education is unofficial’, zei mijn vader altijd. Eenmaal in Nederland wist ik wat ik wilde: settelen en een baan vinden, het liefst iets met energie, water of biomassa. ADM is de perfecte combinatie van wat ik leuk en interessant vind.’
Inclusieve haven
Ali vond de baan met dank aan recruitmentbureau Port of Opportunities. Oprichter Max Sips: ‘De toestroom van arbeidskrachten vanuit scholen loopt al jaren terug, terwijl het aantal openstaande vacatures toeneemt.’ Alleen al in de Rotterdamse haven staan meer dan achtduizend vacatures open. ‘Bij de groep mensen met een migratieachtergrond ligt een enorm arbeidspotentieel.’
Port of Opportunities is een van de expertpartners van Maritime Delta. Het samenwerkingsverband voor de maritieme industrie in Zuid-Holland wil onder meer het arbeidskapitaal in de sector versterken en ziet daarbij een belangrijke rol voor diversiteit en inclusie. Om de ambitie van een ‘Inclusieve Haven’ vorm te geven, hebben Havenbedrijf Rotterdam, TNO, en Deltalinqs in 2023 een significante stap ondernomen. Maritime Delta heeft een kwartiermakersbijdrage gegund, wat de basis legde voor het mogelijk maken van een samenwerkingsovereenkomst tussen de betrokken partijen. De doelstelling: ‘bewegen naar ondernemen met impact, inspirerend inclusief zijn, intrinsieke motivatie losweken en aandacht hebben voor de mens achter de werknemer.’
‘Natuurlijk zijn er uitdagingen, maar daar helpen we hem bij’
Veel toegevoegde waarde
Volgens Max van Port of Opportunities hebben nieuwkomers veel toegevoegde waarde voor bedrijven in de Rotterdamse haven. ‘Kijk maar naar Ali. Niet alleen zijn kennisniveau is indrukwekkend, hij heeft ook een enorme drive en is leergierig. ‘Als ik maar kan werken,’ zei hij steeds. Natuurlijk zijn er uitdagingen, zoals de taal, maar daar helpen we hem bij.’
Brenda Warmer, hr-manager bij ADM, onderschrijft de visie van Max. ‘Port of Opportunities wil migranten een plek bieden op de arbeidsmarkt op hun eigen niveau. Dit uitgangspunt sluit nauw aan bij de sociale organisatie die wij zijn, bij de manier waarop we in de maatschappij staan. In eerste instantie solliciteerde Ali voor een functie waarbij een goede beheersing van de Nederlandse taal een vereiste is. Maar we waren dusdanig onder de indruk van Ali’s persoonlijkheid en kunde dat we hebben gezocht naar een geschikte, meer internationale plek binnen ons bedrijf. Een plek waar hij rustig kan wennen en zich het Nederlands eigen kan maken op zijn eigen tempo.’
‘Wat ons betreft is dit niet het laatste succesverhaal’
Geen vanzelfsprekendheid
Ali is Port of Opportunities en ADM dankbaar. ‘Een samenwerking als deze geeft me hoop – niet alleen voor mezelf, voor iedereen, voor de maatschappij.’ Ook voor ADM smaakt het naar meer. Brenda: ‘Hoewel we een internationaal bedrijf zijn, is het de eerste keer dat we op deze manier de kans hebben gegeven aan een nieuwkomer. We hebben van Ali’s verhaal geleerd dat het maatwerk is. Het is belangrijk om per persoon te kijken wat past en nodig is. Die tijd en aandacht betaalt zich terug. Wat ons betreft is dit niet het laatste succesverhaal.’
Max is blij dat een groot bedrijf als ADM het potentieel ziet van de doelgroep die hij met Port of Opportunities aan het werk probeert te krijgen. ‘Het is geen vanzelfsprekendheid. In de haven vind je echt nog conservatieve bedrijven waar vreemd wordt opgekeken als er iemand met een andere achtergrond binnen komt lopen. Wat best gek is, want een haven is van oudsher een plek van komen en gaan, waar mensen met verschillende achtergronden zich mengen in onze economie.’
Tot het kwartje ook bij de anderen valt, richt Port of Opportunities zich op de bedrijven die de waarde inzien van werknemers zoals Ali. ‘Ik denk dat veel bedrijven niet assertief genoeg zijn, enigszins liggen te slapen. We hebben vijftig mensen klaarstaan die zo aan de slag kunnen. We vinden er nog veel meer als ieder bedrijf in de Rotterdamse haven zegt: we doen mee.’
Rijbewijs
Nu Ali een baan heeft op zijn niveau, bij een bedrijf waar zijn interesse ligt, is het tijd om vooruit te kijken. ‘Ik wil hier graag settelen, een leven opbouwen. Verdergaan op het pad dat ik ben ingeslagen. Ik wil leren over de geschiedenis van Nederland, over de cultuur. En heel belangrijk: contact leggen met mensen, vrienden maken. Dat mis ik nu. Maar alles kost tijd.’
‘Hopelijk slaag ik, dan kan ik mijn wekker verzetten’
De eerste stap? Ali lacht: ‘Mijn rijbewijs natuurlijk.’ Hij is volop bezig, daarbij gesteund door Port of Opportunities, dat de kosten op zich neemt. Max: ‘De winst die we maken laten we terugvloeien naar de professionals die we hebben geplaatst. Voor Ali is een rijbewijs van groot belang.’ Over een week mag hij afrijden. Ali: ‘Hopelijk ga ik slagen. Dan kan ik mijn wekker verzetten.’
Op zoek naar gekwalificeerde en gedreven mensen? Maak werk van diversiteit en neem contact op met Port of Opportunities. Lees ook het verslag van de Human Capital-bijeenkomst op 7 september 2023 over het aantrekken van talent en diversiteit en inclusiviteit in de maritieme sector: Als het bedrijfsleven samenwerkt, kunnen we ver komen