De vierde van de vijf op te stellen roadmaps van Smart Shipping, staat online. Deze vierde roadmap gaat over Unmanned Surface Vessels (USV’s), in de wandelgangen ook wel ‘varende drones’ genoemd. Ook dit keer hebben we een visie voor 2030 uitgelicht en de obstakels die we met elkaar moeten overkomen om de ambities te realiseren. SMASH! stelt de roadmap altijd op in samenwerking met vele partners en vanaf begin dit jaar is hard gewerkt om alle mogelijkheden en bijkomende uitdagingen voor USVs in kaart te brengen. De belangrijkste uitdagingen tot 2030 hebben we samengevat in de roadmap. Denk bijvoorbeeld aan aanpassing van wet- en regelgeving omtrent bemanning, maar ook welke skills een remote operator moet hebben. Binnenkort wordt gestart met de vijfde en laatste use case: Deep Sea Ship.

Wat zijn USV’s?
In het kader van de ontwikkeling van deze roadmap, worden USV’s gedefinieerd als kleine schepen, dat wil zeggen minder dan 20m voor binnenwateren en minder dan 24m voor zeetoepassingen. USV’s zijn niet uitgerust voor het vervoer van mensen. Kleine autonome veerboten worden in deze zin dus niet bedoeld, dit betreft een andere roadmap die ook op SMASHRoadmap.com te vinden is. Unmanned Surface Vessels (USV’s) zijn misschien wel de meest zichtbare slimme scheepvaarttoepassingen tot nu toe! Ontwikkelaars van USV’s en -technologie zijn commercieel al succesvol in Nederland. Bagger- en offshore bedrijven gebruiken USV’s inmiddels in hun dagelijkse operatie.

NB! Hoewel veel USV-technologie wordt ontwikkeld en gebruikt in een militaire context, richt deze roadmap zich op civiele toepassingen van USV’s.

Visie 2030
In 2030 zal het gebruik van USV’s met een hoge mate van automatisering gemeengoed zijn in verschillende industrieën. In de periode 2020-2025 zal in hoog tempo een  technische en regelgevende ontwikkeling te zien zijn. Hierdoor wordt het volledig operationele gebruik van USV’s in verschillende functies vóór 2025 mogelijk, zowel op zee als op binnenwateren. Na 2025 zullen USV’s meer functies krijgen en in toenemende mate bemande schepen in deze rollen aanvullen of vervangen als de operatie voor mensen te gevaarlijk is. Zo kunnen USV’s worden gebruikt in veel barre weersomstandigheden waardoor het aantal werkbare dagen toeneemt en veiliger gebruik mogelijk wordt in moeilijke gebieden zoals surfzones en in de buurt van infrastructuur zoals windmolens en platforms. Voor veel van deze operaties zal het werken met USV’s goedkoper, veiliger en duurzamer zijn dan bemande schepen.

Terwijl onderzoeks- en inspectietoepassingen voorop lopen, zullen USV’s ook steeds vaker in bewakings-, zoek- en reddings- en ondersteunende functies bij noodhulp ingezet worden. Hier zullen USV’s taken uitvoeren die te gevaarlijk zijn voor bemande schepen.

USV’s zullen ook toegepast worden op andere vlakken bijvoorbeeld in de kleinschalige stadslogistiek, waar verschillende niches winstgevend gebruik maken van autonome USV’s voor het ophalen van afval, het verplaatsen van bouwmaterialen of het reinigen van kanalen.

Belangrijkste uitdagingen
Sinds de introductie van radiografisch bestuurbare speelgoedboten decennia terug, zijn  USV’s al in gebruik. Naarmate de prijzen van sensoren daalden en de mogelijkheden van de sensoren toenamen, evolueerden deze eenvoudige platforms van het gebruik voor speelgoed naar professionele vaartuigen met controle tot ver buiten het gezichtsveld. USV’s zijn technisch nog in ontwikkeling, maar technologie is niet de grootste uitdaging. De belangrijkste uitdagingen voor USV’s zijn te vinden in de wet- en regelgeving, aansprakelijkheid, vaardigheden van personeel en de besturing vanaf de wal.

Aangezien de maritieme wetgeving is gebaseerd op het paradigma waarin een bemanning aan boord aanwezig is, moet deze barrière op korte termijn worden weggenomen. USV’s hebben door de aard van hun ontwerp geen bemanning aan boord nodig. In feite hebben veel USV’s zelfs geen ruimte om personen op een veilige manier te vervoeren. Meer dan voor andere slimme schepen vereist deze use case een snelle wijziging van de huidige wet- en regelgeving om onbemand varen mogelijk te maken.

Onbemand varen betekent overigens niet automatisch autonoom varen. Momenteel zien we in alle USV-ontwikkelingen een mens aan het hoofd, controlerend of monitorend. Welke vaardigheden moet deze operator hebben en wat is de rechtspositie van de operator tijdens het varen met één of meerdere USV’s vanaf een “shore controll center” ver weg of zelfs over de grens? Overeenkomstig de aanpassing in de wetgeving zal een wettelijk en educatief kader moeten worden ontwikkeld. We hebben een duidelijke visie op handhaving nodig: hoe moeten inspecties van het schip georganiseerd worden? En hoe bepalen de eigenaar en de exploitant de verantwoordelijke persoon  in geval van een ongeval?

Maritime Delta draagt bij aan het SMASH!platform omdat we smart shipping een belangrijk thema vinden in de digitalisering van de scheepsvaart. In deze regio wordt ontzettend veel kennis ontwikkeld voor vrijwel alle toepassingen van de scheepsvaart. Ook in lijn met de visie dat we in 2030 voorloper zijn op het gebied van slimme en schone ontwikkelingen is smart shipping een belangrijk onderwerp. Deze kennis moeten we verzilveren om een rol te spelen in de wereld.

Daarnaast zien we smart shipping ook als onderdeel van de schone scheepsvaartuitdagingen waar we voor staan en het toenemend tekort aan (gekwalificeerd) personeel. We zien smart shipping als belangrijk onderdeel van het behoud van deze sector in de regio. Ga naar SMASH! – Nederlands Forum Smart Shipping voor meer informatie over SMASH! en SMASH! – Digital transformation. Full speed ahead voor de roadmap of neem contact op met Tessa Luijben.

SMASH! is een initiatief van Nederland Maritiem Land, TKI Maritiem, TKI Dinalog, Ministerie van IenW, Netherlands Maritime Technology, KVNR, EICB, gemeente Rotterdam, Provincie Zuid Holland, Havenbedrijf Rotterdam, Havenbedrijf Amsterdam, Groningen SeaPorts, HIVE Mobility, Maritime Delta, InnovationQuarter, TU Delft en MARIN.