Wat zijn de kansen en mogelijkheden en toepassingen voor 5G technologie in de maritieme sector?

Naar verwachting zal 5G de digitalisering van de scheepvaartindustrie versnellen om de communicatie tussen voertuigen en controlekamers snel, veilig, wijdverspreid en te allen tijde betrouwbaar te maken. Voor dit soort nieuwe toepassingen moeten er grote hoeveelheden data getransporteerd en verzonden worden.

In drukke gebieden zoals in havens, sluizen en bij aanlegsteigers is er een grote vraag naar snelle, accurate en betrouwbare gegevens. Havenplanners willen bijvoorbeeld de brandstof- en veiligheidsinformatie en vaarroutes in de gaten houden. In een recent artikel van Maritiem Nederland wordt gesteld dat het verzamelen van al deze gegevens aanzienlijke bandbreedte vereist en 5G-technologie speelt hierbij een cruciale rol. In de toekomst staat er misschien geen loods of kapitein meer aan het stuur van een schip. Vanuit het kantoor van de havenmeester wordt het schip op afstand bestuurd via een zeer snel internetsignaal. Als je één individueel schip hebt, kan je een heel eind komen met het huidige 4G netwerk. Maar als je meerdere schepen hebt die je autonoom wilt laten varen dan heb je de capaciteit van 5G nodig. Verbeterde, hogere connectiviteit en veiligheid is van essentieel belang voor deze zaken, vooral in drukke gebieden.

Wat is 5G?

De term 5G staat simpelweg voor de vijfde generatie van mobiele verbindingen. Het is dan ook niet één techniek, maar een combinatie van verschillende bestaande en nieuwe technologieën. Bijzonder aan 5G is, dat de mogelijkheden niet alleen veel groter zijn, maar dat voor elke toepassing de verbinding op maat kan worden ingesteld. Tot slot komt er veel meer bandbreedte beschikbaar. Het is met 5G mogelijk om tot 100 keer meer data te versturen dan met 4G. Ten tweede is de verbinding veel sneller, waarbij het signaal een erg lage latency of vertraging biedt. En ten derde is er ‘massive Internet of Things’, omdat 5G tot 100 keer meer apparaten kan verbinden met het internet. Daarmee opent 5G talloze nieuwe toepassingsmogelijkheden voor de scheepvaart en de havenindustrie. Real-time gegevensuitwisseling tussen voertuigen, schepen, havens en warehouses, en de mogelijkheid om de operatie op afstand te besturen en te ondersteunen. Dit kan leiden tot meer inzet van autonome robots, augmented reality, sensoren en drone-inspecties. De toepassingen van 5G en IoT maken niet alleen de logistieke keten efficiënter, maar zorgen ook voor een betere beveiliging van de kritieke infrastructuur en bescherming van het milieu.

Foto: iStock.com/kokouu

5G komt online in de havens

In 2021 kondigde de Haven van Moerdijk aan, dat in het hele havengebied 5G-connectiviteit beschikbaar wordt gemaakt, verzorgd door partner KPN. Zo wil Moerdijk voorbereid zijn op de komst van zelfrijdende logistieke voertuigen (ook wel Automated Guided Vehicles genoemd), de inzet van autonome robots en cobots in de haven, meer toepassingen van augmented reality door havenmedewerkers, en het uitvoeren van inspecties met drones en onderwater robots. Al in 2018 experimenteerden KPN en Shell in het havengebied van Rotterdam met 5G-technologie en zijn er toepassingen gedemonstreerd rondom inspectie van pijpleidingen op corrosie. Met 5G kunnen zeer hoge resolutie (zogenaamde 8K) beelden, waarop de corrosie in detail te zien is, op grote schaal worden verzonden naar de cloud.

Ook in andere havens wordt inmiddels druk gewerkt aan de uitrol van 5G. Zo is er in de haven van Antwerpen een 5G-testnetwerk, werken KPN en Orange Belgium samen aan 5G-verbindingen tussen schepen op de Westerschelde en de havens en terminals, en heeft BASF vorige maand besloten om in de Antwerpse haven het eerste private 5G netwerk uit te rollen samen met telecomprovider CityMesh. Ook in deze gevallen dient het 5G-netwerk vooral voor industriële toepassingen zoals real-time monitoring van procestechnologie.

Wat betekent dit voor uw bedrijf in de maritieme sector?

Ook al zijn er nu vooral besluiten genomen om de 5G-netwerken te gaan bouwen, er zijn al wel concrete experimenten geweest die de nieuwe technische mogelijkheden goed aantonen.
De ultra betrouwbare verbindingen die 5G biedt maken de weg vrij voor autonoom varen. MarinMinds, KPN, Huawei en 5Groningen testten in de Eemshaven met succes een oplossing voor een autonoom peilschip. In Zuid-Holland worden experimenten gedaan om autonome inspectiedrones zonder supervisie te laten inspecteren, zowel in de lucht als op het water. Die betrouwbare verbindingen werden in de tests bij Shell Pernis dan weer ingezet om in een petrochemische installatie automatisch kleppen te openen en te sluiten, om te voorkomen dat twee gevaarlijke producten met elkaar mengen.

Het Nederlandse bedrijf Techbinder maakt gebruik van het feit dat er met 5G véél meer sensoren tegelijk kunnen worden aangesloten. Zij ontwikkelden de Smart Vessel Optimizer, een tool waarmee het energieverbruik van vrachtschepen heel gedetailleerd wordt gemonitord. Daarmee wordt er precies in kaart gebracht waar het schip brandstof kan besparen. Op basis van die data kunnen rederijen en schipeigenaren acties ondernemen om de hoeveelheid brandstof en emissies naar beneden te brengen, met besparingen tot wel 25% tot gevolg.

De veel grotere datastromen die 5G kan verwerken zijn in experimenten bij het Delftse Do IoT Fieldlab ingezet om drones te laten vliegen met camera’s van veel hogere resolutie, of de LiDAR-inspectiedata van robots in de petrochemische industrie in real-time naar de cloud te sturen voor verdere verwerking.

Foto: iStock.com/sefa ozel

Zelf aan de slag met 5G

Dit zijn een aantal voorbeelden van de nieuwe mogelijkheden. Innovation Quarter komt graag in contact met bedrijven uit de maritieme sector die aan de slag willen gaan met 5G technologie. Binnen 5G-innovatie in Zuid-Holland werken we aan:

  • Bedrijven ondersteunen bij het ontwikkelen en opschalen van hun 5G (IoT) oplossingen via innovatieprojecten en stimuleringsregelingen.
  • Het Zuid-Hollandse ecosysteem versterken op het gebied van ontwikkeling en toepassing van 5G-(IoT)-technologie.
  • Een gezamenlijke visie en roadmap ontwikkelen voor de provincie Zuid-Holland op de inzet van 5G-technologie in het bedrijfsleven en door de overheid.

In Zuid-Holland zijn vijf locaties ingericht waar bedrijven met innovatieve 5G-technologie kunnen experimenteren en er zijn nog een aantal in ontwikkeling. Ieder van die locaties biedt de mogelijkheid om op specifieke showcases te testen: van dataverzameling in fabrieken tot autonome drones voor reddingsbrigades, van milieumetingen in de stad tot gebruik van robots op openbare toeristische locaties. Zo bieden we bedrijven de mogelijkheid om sneller van een idee naar een gedemonstreerde toepassing te komen.

De fieldlabs werken zoveel mogelijk samen en delen waar mogelijk hun kennis, infrastructuur, studententeams en resultaten. Zo maken we van Zuid-Holland de hotspot voor 5G-innovatie. In samenwerking met InnovationQuarter, Provincie Zuid-Holland, Metropoolregio Rotterdam Den Haag, Do IoT Fieldlab en de Economic Board Zuid-Holland.

Ook als u nog niet goed weet hoe 5G invloed gaat hebben op uw bedrijfsvoering, bekijk onze website www.innovationquarter.nl/5g. Of neem contact op met Jos Maccabiani.

Programmamanager Karin Struijk

Werkendam Maritime Industries opent eigen campus om talent aan te trekken

Werkendam Maritime Industries (WMI) heeft sinds kort een eigen campus, midden in de haven van Werkendam. Onderwijsinstellingen en bedrijfsleven werken er samen om studenten en personeel op te leiden en aan het cluster te binden. En dat is hard nodig. Programmamanager Karin Struijk: ‘Op dit moment staan er meer dan 140 vacatures open bij de 48 bedrijven in ons cluster. En de wereld om ons heen verandert snel door de vele technologische ontwikkelingen en de gevolgen van klimaatverandering. We moeten wendbaar blijven en onze concurrentiepositie verstevigen. Daar hebben we heel veel enthousiaste mensen voor nodig.’

Ze spreekt even bevlogen over haar werk als vorig jaar, toen ze Maritime Delta vertelde over haar achtergrond als schippersdochter en het belang van WMI. Het maritieme cluster van Werkendam bedient klanten in binnen- en buitenland, en omvat onder meer scheeps-, jacht- en waterbouw, de maakindustrie en alle betrokken toeleveranciers en dienstverleners. Samen vormen de leden een ecosysteem dat zich richt op het ontwerpen, bouwen en onderhouden van schepen en andere maritieme constructies.

‘De maritieme sector is een van de grootste economische motoren van de regio’, benadrukt Karin. ‘Onze leden zijn samen goed voor ruim tweeduizend arbeidsplaatsen.’ En met de een na grootste binnenvaartthuishaven van Nederland, op drie Europese hoofdtransportassen, komt al het binnenvaartvervoer tussen Duitsland, Antwerpen en Rotterdam langs Werkendam. ‘De havenbedrijven vergroten het succes van andere sectoren. Als het bij ons goed gaat, merken de bakker en de slager dat ook.’

5 pijlers

De campus is ingericht op basis van vijf pijlers:

1.      Techniekpromotie: voor meer instroom in technische opleidingen

2.      Leven lang ontwikkelen: om- en bijscholing om personeel duurzaam inzetbaar te maken

3.      Opleiden jonge mensen: voor betere aansluiting van technisch onderwijs op de behoeften van de arbeidsmarkt

4.      Activering naar werk: zodat er minder vacatures openstaan en er minder mensen zonder werk zitten

5.      Onderzoek & innovatie: voor een slimme, vooroplopende en aantrekkelijke businessregio

Talent vinden, binden en boeien

Met de nieuwe campus heeft WMI voor het eerst een eigen plek op de haven. ‘Voorheen zwierf ik met m’n spullen en met groepen studenten langs de verschillende bedrijven’, vertelt Karin. ‘Nu hebben we ons eigen kantoor en een eigen lesruimte – en die waren hard nodig met de snelle groei van ons cluster.’ Er staan al verschillende trainingen voor medewerkers van bij WMI aangesloten bedrijven op de planning, waaronder hydrauliek en technisch Engels en Duits. Karin: ‘De campus helpt ons te slagen in onze missie: talent vinden, binden en boeien. Een van de grootste uitdagingen van de sector.’

Gefinancierd door ondernemers

In eerste instantie is de campus een pilot van twee jaar, opgezet en gefinancierd door de ondernemers uit het cluster. ‘We werken toe naar een grotere campus voor de lange termijn, met onder meer een praktijklokaal’, legt Karin uit. ‘Daarvoor is eerst een haalbaarheidsstudie nodig, die met de pilot van start is gegaan. We onderzoeken de mogelijkheden voor structurele financiering en manieren om het onderwijs blijvend aan ons te binden.’

Overheid

De maritieme campus krijgt daarbij support van de provincie Noord-Brabant en de gemeente Altena. Altena beschouwt het maritieme cluster als een belangrijk speerpunt voor de regionale economie en heeft de maritieme campus opgenomen als ambitie in het bestuursakkoord. De gemeente ziet mogelijkheden om de campus te koppelen aan gemeentelijke doelen op het gebied van de arbeidsmarkt. Altena investeert in menskracht en de haalbaarheidsstudie en onderzoekt de mogelijkheden voor toekomstige huisvesting van de campus. Daarnaast wordt de pilot en het haalbaarheidsonderzoek ondersteund door Regio West-Brabant met een subsidie vanuit het Onderzoek & Ontwikkelfonds.

Verbinden en inspireren

De campus vormt een belangrijke schakel in de verbinding tussen onderwijsinstellingen en ondernemers. ‘Als cluster hebben we een verbindende en een inspirerende rol’, licht Karin toe. ‘Dat begint al bij kinderen en jongeren laten zien wat de bedrijven hier doen en hoe groot de impact van de haven is.’ De leden van het cluster zijn daarin zelf ook actief. Zo ontwikkelt Kieboom, leverancier van scheepsmaterialen, het keuzedeel ‘Heffen en hijsen’ voor vmbo-leerlingen uit de regio. Een aantal andere bedrijven in het cluster werkt samen met studenten van Avans Hogeschool aan verschillende projecten. ‘Veel van zulke activiteiten kunnen we nu op de campus faciliteren. Dat verkleint de drempel om elkaar op te zoeken.’

“De campus is het ideale middel om het Werkendamse havencluster nog beter te profileren, toegankelijker te maken en de bedrijven verder te helpen in hun ontwikkeling”

Techniekpromotie

In het kader van techniekpromotie nodigt WMI ieder jaar alle basisschoolleerlingen uit de gemeente Altena uit voor een WERK-safari. ‘Dit jaar komen er 1200 leerlingen’, vertelt Karin. ‘Ze krijgen een rondleiding en doen workshops, bijvoorbeeld bruggen bouwen. Zo laten we zien hoe gaaf het is om met je handen te werken, en wat er allemaal mogelijk is.’ Ook voor ouders en decanen is dat vaak een eyeopener, merkt Karin. ‘We zoeken nog naar manieren om hen beter te bereiken. Ouders zijn tenslotte de grootste influencers van kinderen. En als decanen met eigen ogen zien hoeveel hier te doen is en hoe leuk dat is, zullen ze leerlingen sneller een studie in deze richting adviseren. Ze zijn vaak flabbergasted als ze hier komen kijken.’

Haven toegankelijker maken

Uiteindelijk moet de campus dé maritieme hotspot worden waar de drie o’s – onderwijs, ondernemers en overheid – samenkomen om te werken aan een toekomstbestendig maritiem cluster in Altena. ‘De campus is het ideale middel om het cluster nog beter te profileren, toegankelijker te maken en de bedrijven verder te helpen in hun ontwikkeling’, vat Karin samen. ‘Door hechtere samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven zorgen we voor meer instroom in het techniekonderwijs, goed ontwikkelde medewerkers en blijven we vooroplopen in innovatie.’

Het meest trots is ze op de onderlinge samenwerking van de ondernemers bij het opzetten van de campus. ‘Dat toont de kracht van ons cluster: de samenhang en betrokkenheid van onze leden. Ze hebben er alle 48 aan bijgedragen, van de financiering tot en met de inrichting van het pand. Daar ben ik ontzettend trots op.’

Meer weten over WMI en de haven van Werkendam? Op 30 juni en 1 juli zijn de Havendagen Werkendam, met onder meer workshops, een banenmarkt en activiteiten voor scholieren en studenten.

Gemeente Altena trekt kwartiermaker aan voor ontwikkeling derde haven Werkendam

Gemeente Altena heeft een kwartiermaker aangetrokken voor het project derde haven in Werkendam. De behoefte aan ruimte voor het Werkendamse Maritieme cluster is groot en urgent. De bedrijven spelen een grote rol in het verduurzamen van de scheepvaart. Het Werkendamse maritieme cluster is dan ook meer dan ooit nodig voor de ontwikkeling en realisatie van innovatieve oplossingen voor een toekomstbestendige scheepvaart. En dat vergt ruimte in en aan de haven. Het beschikbaar maken van ruimte is een uitdaging, maar wel één die de gemeente graag aangaat.

Vervolg na MIRT-onderzoek

Eind vorig jaar is het MIRT-onderzoek afgerond naar havenontwikkeling Werkendam en integraal riviermanagement (IRM). Het onderzoek is een eerste stap geweest om met andere partijen zoals het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Rijkswaterstaat, provincies Noord-Brabant, Zuid Holland en Gelderland, Waterschap Rivierenland en Werkendam Maritime Industries de haalbaarheid van een derde haven te onderzoeken. Niet als losstaand project maar in samenhang met andere ambities en opgaven die langs de uiterwaarden van de Merwede aan de orde zijn.

Onderzoek laat kans zien tussen opgaven en gewenste uitbreiding

Het onderzoek geeft niet alleen een beeld hoe die ambities, opgaven en initiatieven van verschillende partijen samenhangen, maar ook dat er een unieke kans is om de verschillende opgaven met de gewenste uitbreiding van de haven van Werkendam te combineren. Bijvoorbeeld een dijkversterking ter plaatse van de derde haven. Daarvoor is nog wel het nodige te doen. Om daar stappen in de zetten heeft de gemeente een kwartiermaker aangetrokken in de persoon van Lijdia Pater-de Groot van Movares-Water.

Kwartiermaker Lijdia Pater-de Groot heeft een belangrijke rol in het verbinden en aanhaken van belangrijke partijen zoals bedrijven, het Rijk, brancheorganisaties, provincies en de regio. Daarnaast gaat zij aan de slag om de haalbaarheid van de haven verder te onderzoeken onder andere op het gebied van financiën en benodigde vergunningen.

Derde haven ontwikkelen is niet makkelijk, wel nodig

Wethouder Hans Tanis: “Het ontwikkelen van een derde haven is geen gemakkelijke opgave. Maar we hechten er groot belang aan dat het Werkendamse maritieme cluster voldoende ruimte krijgt om de vooraanstaande positie, met name ook op het gebied van innovatie en vergroening van de scheepvaart, te kunnen blijven waarmaken. Schepen worden de komende jaren op grotere schaal gereviseerd of omgebouwd om aan duurzaamheidseisen te voldoen. Continuïteit van een vooraanstaand en innovatief scheepvaartcluster in Werkendam vergt ruimte. En die willen we maken. Met een kwartiermaker als voorloper, denken we hierin stappen vooruit te kunnen zetten”.

Lijdia Pater heeft grote ervaring in de wereld van de scheepvaart, is zelf scheepvaartondernemer geweest en heeft allerlei posities bekleed binnen de scheepvaartbranche. Lijdia Pater: “De maritieme maakindustrie – onmiskenbaar het hart van het Werkendamse scheepvaartcluster – is meer dan ooit nodig voor de ontwikkeling en realisatie van innovatieve oplossingen voor een toekomstbestendige scheepvaart. Het Werkendamse maritieme cluster kan bijdragen aan de transitie naar een klimaatneutrale en emissieloze scheepvaart én daarmee aan een bereikbaar, duurzaam en leefbaar Nederland en Europa. Namens de gemeente Altena ga ik mij inzetten om samen met andere partijen de plannen verder te ontwikkelen en stappen te zetten richting mogelijke uitbreiding.”

In het kader van het MIRT-onderzoek wordt gekeken naar de beschikbaarheid van bedrijfsruimte voor maritieme bedrijven in de regio. Hierbij sluit de kwartiermakerfase van Maritime Delta goed aan. Het borgen van voldoende ruimte voor maritieme bedrijvigheid in de regio is een belangrijk thema uit de Regionale Maritieme Agenda 2030, waarvan het vestigingsklimaat een onderdeel is. Maritime Delta ondersteunt deze ontwikkeling graag.

Maritime Student Challenge daagt toekomstige technische vakmensen uit

Op 24 maart vond de Maritime Student Challenge plaats in de Duurzaamheidsfabriek in Dordrecht. Dit jaarlijks terugkerende evenement brengt studenten en bedrijven in de maritieme sector samen om uitdagende en innovatieve ‘challenges’ op te lossen. Het evenement was een groot succes, met veel animo en enthousiasme van zowel studenten als bedrijven.

Het doel van de Maritime Student Challenge is om studenten te laten zien wat zij met hun opleiding kunnen bijdragen aan de maritieme sector. Door uitdagende en vernieuwende opdrachten te bieden, worden studenten uitgedaagd om creatieve oplossingen te bedenken voor problemen in de maritieme sector. Mede organisators Audrey Rost (STC) en Mascha de Mink (Da Vinci) blikken terug:

‘Wat was dit een mooie dag voor het onderwijs en de maritieme sector! We zagen veel energie in de challenges en enthousiasme voor het maritieme werkveld. En dat is waar we het voor doen!’

Match & Greet

Deelnemers van de Maritime Student Challenge kwamen tijdens het evenement in contact met bedrijven uit de maritieme sector. Tijdens de zogenaamde Match & Greet presenteerden zij alle mogelijkheden binnen de sector en werd er aansluiting gevonden tussen student en het bedrijf.

‘ik ben aangenaam verrast om ideeën te horen waar ik zelf nog niet aan had gedacht.’

De Match & Greet is een apart onderdeel van het programma. Dit is speciaal bedoeld om studenten een-op-een in contact te brengen met maritieme bedrijven om zich te kunnen oriënteren op de een stageplek of toekomstige werkgever. De Match & Greet in 2023 werd ingevuld door:
Alphatron Marine, Bayards Yacht Structures, Boskalis, Feadship, Koedood Marine Group, Kooiman Marine Group, MSA Services, Ned Marine Services, Oceanco, Royal IHC, Royal Van der Leun en Wärtsilä Netherlands.

Challengers – de vraagstukken van de toekomst

De deelnemende studenten moesten verder de meest uiteenlopende challenges oplossen. De ‘challengers’ van de editie 2023 waren Royal Van der Leun, Bayards Yacht Structures, Royal IHC, Feadship en Wärtsilä Netherlands. Zij brachten vraagstukken in op het gebied van digitalisering, robotisering, duurzaamheid en organisatie.

Zien wat het heeft opgeleverd? In de aftermovie hieronder blikken studenten terug. Wilt u zelf deelnemen aan de editie van volgend jaar? Neem dan een kijkje op deze website voor meer informatie.

Marjolein Boer spreekt zich uit over circulariteit

Circulariteit: “laaghangend fruit” of niet, essentieel voor een toekomstbestendige sector

“Wij zijn scheepsbouwers, geen slopers!” – zo klonk het lang in Nederland als er gesproken werd over de ontmanteling van schepen. Een schip ontwerpen voor ontmanteling klinkt dan ook als vloeken in de kerk voor een scheepsbouwnatie. Of maakt het juist dat we voorop blijven lopen? Een column door Marjolein Boer, Founder Maritime Sisters.

De meningen zijn verdeeld, maar helder is al lang dat het einde van de levenscyclus van een schip niet een strand in Bangladesh of India kan zijn. Niet voor niets zijn er de afgelopen jaren diverse goede initiatieven voorbij gekomen op dit vlak, zoals Offshore Ship Recycling Rotterdam (OSRR), DecomMissionBlue en CMT (Circular Maritime Technologies), die onlangs een Kansen voor West subsidie ontvingen.

Maar er gebeurt meer! En dat is maar goed ook. Maatschappij-breed is het inmiddels duidelijk dat de ‘lineaire’ manier van hoe we omgaan met schaarse materialen niet houdbaar is. Tekorten op de staalmarkt en ook zeker de zeldzame aardmetalen die toch wel in heel veel toepassingen verwerkt zijn, maken het sluiten van kringlopen alleen maar relevanter. Wij zijn op zoek naar partijen die hier actief mee aan de slag zijn of willen. Daar waar stappen worden gezet, maar juist ook waar het knelt.

Het goede nieuws: van oudsher is onze Nederlandse sector gericht op levensduur, hoogwaardige materialen, componenten én innovatie. Een schip wordt natuurlijk ontworpen en gebouwd om zo lang mogelijk in de vaart te blijven. Reparatie, retrofit en refit zijn daarmee al zo oud als de sector. Ook zien we dat – in afwachting van de brandstof van de toekomst – levensduurverlenging steeds vaker wordt toegepast. Modulair ontwerpen en bouwen maakt het vervangen van de aandrijving gedurende de levensduur mogelijk. Het is belangrijk dat we bij dit alles scherp blijven op onze drijfveren en of het effect daadwerkelijk duurzaam is. Circulariteit is namelijk geen doel op zich. Een slim circulair verdienmodel is financieel duurzaam én beter voor de wereld om ons heen.

Nog beter nieuws: het is niet alleen duidelijk dat we veel van de ingrediënten om toekomstbestendig te worden in huis hebben, maar ook dat we voorop willen blijven lopen. We zien het terug in agenda’s als het Maritiem Masterplan en de Regionale Maritieme Agenda, maar vooral ook diverse voorbeelden dat onze sector ook op dit vlak haar nek uitsteekt, zoals:

  • Holland Shipyards bouwt op groene energie van hun eigen dak en heeft in samenwerking met CoCo Design een gewichtsreductie van 80% gerealiseerd op de nieuwste Riveer Ferry. Een enorme materiaalbesparing én efficientieslag voor de veerboot, die daardoor een extra stop kan aandoen zonder van het tijdschema af te wijken.
  • AEGIR-Marine gaat een tunnel thruster ‘remanufacturen’, oftewel herfabriceren, én opnieuw certificeren in samenwerking met DNV en TU Delft.
  • Maritime Hydrogen is op missie om de weg naar emissievrij varen te plaveien en investeert in de ontwikkeling van inpak- en uitpaktechnologie voor waterstof in vaste vorm. Hun droom: in de toekomst kunnen schepen op waterstof in een gesloten systeem varen.
  • Oceanco transformeerde onlangs het 105 meter lange superjacht ‘H’ uit 2000 naar de nieuwste normen op het gebied van technologie, veiligheid, capaciteit, duurzaamheid én een gloednieuw uiterlijk. De eerste keer dat een superjacht is omgebouwd om de toekomst tegemoet te treden als een geheel nieuw, eigentijds schip. Wát een verschijning hebben de Rotterdammers kunnen zien toen ze onlangs de stad aandeed!

Ook zien we andere constructies rondom eigenaarschap en financiering – zoals van Beequip en Hendrik Veder, die hun kabels en materieel aanbieden als een dienst in plaats van als product verkopen – waardoor we slimmer omgaan met bestaand materieel en ook kleinere partijen in staat stellen om hier gebruik van te maken. En dan speelt er nog de verjonging van bestaande schepen; een beweging die opkomt in verband met de financierbaarheid van duurzaamheidsinvesteringen.

Stuk voor stuk voorbeelden van hoe de maritieme industrie bezig is met de toekomstbestendigheid van onze schepen én sector en haar nek uitsteekt op het gebied van circulariteit. Maar naast deze rode draad zien we ook een andere: het is niet makkelijk om deze initiatieven van de grond te krijgen en nieuwe verdienmodellen in de markt te zetten, als nog oude normen gelden. Wet en regelgeving, benodigde samenwerking in de keten, schepen die niet meer ingezet mogen worden – omdat ze zogezegd ‘te oud’ zijn – terwijl ze nog in perfecte staat verkeren. Er is nog een wereld te winnen.

En daar duiken wij de komende tijd samen met BlueCity, in opdracht van Provincie Zuid Holland in. We hebben hierboven een aantal prikkelende zaken genoemd. We willen graag spreken met partijen die meer voorbeelden hebben. Zowel van wat er al gebeurt als waar behoefte aan is om deze van de grond te krijgen. Denk aan slim grondstof gebruik, recycling, reparatie, levensduurverlenging, ketensamenwerking, nieuwe vormen van onderhoud, etc.

Hoe complex ook, onze verwachting is dat de zogeheten grondstoffentransitie enorme kansen biedt – juist voor onze sector: de afhankelijkheid van (schaarse) metalen is groot, net als de volumes en het gewicht. Afval is een grote kostenpost, dus levensduurverlenging of voorkomen van afval bieden ook commercieel gezien kansen. Emissiereductiedoelen maken dat we anders naar materiaal, brandstof-en energieverbruik gaan kijken; zowel tijdens de operatie als tijdens de bouw. En dit gebeurt gelukkig ook steeds vaker al vanaf de ontwerpfase.

Het feit dat in Nederland de hele keten is vertegenwoordigd; van ontwerp, bouw, tot onderhoud, refit en demontage, maakt bovendien nieuwe servicemodellen mogelijk. Kortom, zoals Egbert Vennink, CEO van Hendrik Veder Group BV, al zei tijdens het Maritime Delta Diner: “circulariteit is bij ons het laaghangende fruit.” Of je het nu zo ziet of niet – er komen namelijk nog wel de nodige uitdagingen kijken bij het plukken daarvan – helder is: circulariteit is essentieel om toekomstbestendig te worden en blijven.

Dus ben jij bezig met slim grondstof gebruik, recycling, reparatie, levensduurverlenging of aan het experimenteren met nieuwe vormen van onderhoud? Neem contact op via circulair@maritimesisters.com.

We horen graag van je!

Diversiteit: geen quick-fix voor arbeidsmarktkrapte – Inclusie: de sleutel voor de volgende fase van de maritieme sector

Het spreekt voor zich: als we organisaties zo divers mogelijk inrichten dan lossen we de krapte op de arbeidsmarkt vanzelf op. Uit een verkenning op diversiteit en inclusie binnen de maritieme sector blijkt echter wat anders. Diversiteit en inclusie leven op gespannen voet met elkaar. Want ben jij je wel bewust van eigen vooroordelen? Wat is er nodig om verder te komen op het gebied van sociale vraagstukken in een behoorlijk technische sector? En hoe zorgen we dat mensen zich uitspreken en de leiding nemen ook zonder formeel deze rol te hebben? Seriena Bal, Program Director bij Crest Collective, schreef voor Maritime Delta een blog over diversiteit en inclusie. 

Verschillend en complementair: diversiteit en inclusie

Om met het slechte nieuws te beginnen: meer diversiteit is geen quick-fix voor de huidige arbeidsmarktvraagstukken. En uit verschillende gesprekken maak ik op dat die hoop wel leeft. Om te begrijpen waarom sturen op alleen diversiteit niet werkt, eerst de definities

Diversiteit: hiermee bedoelen we binnen organisaties vaak meetbare criteria zoals geslacht, leeftijd, etniciteit, seksuele voorkeur etc. (Interventies in de directiekamer, 2021)

Inclusie, of inclusiviteit, gaat over wie ergens aan mag meedoen, wie mag meepraten en wie meebeslist. En wie vooral niet. (Jam Cultures, 2018)

We moeten aan de slag met sociale innovatie. Na jaren van hele gave technische innovaties komen we op een plateau terecht. Complexe projecten, nieuwe klanten, maatschappelijke druk. De roep om samenwerking klinkt luid maar over de schaduw van je ego stappen is niet eenvoudig.

Tijdens het Maritime Delta Diner vorige week kwam het meerdere keren ter sprake: we moeten andere doelgroepen aantrekken, promo filmpjes zouden verschillende culturen moeten laten zien, promotie kansen zouden voor m/v/x gelijk moeten zijn. Er werd een mooi plaatje geschetst over waar we naartoe zouden moeten.

Het probleem van dit plaatje? Een onderzoek van RSM Discovery toont aan dat zonder een inclusieve cultuur, diversiteit meestal nadelig uitpakt voor teamprestaties. Samenwerken met mensen die anders zijn dan jij is nu eenmaal uitdagender dan met gelijkgestemden.

Het goede nieuws is dat wanneer een organisatie aandacht geeft aan inclusie en meer diversiteit hier logischerwijs uit volgt, dit de team en bedrijfsprestaties wel degelijk ten goede komt (aangetoond onder bijvoorbeeld inclusieve investeringsmaatschappijen) én de pool van potentiële medewerkers dus groter wordt.

Diversiteit is een fantastisch iets om als organisatie na te streven, míts je inclusie met evenveel toewijding nastreeft – Seriena Bal, Program Director bij Crest Collective

Mijn feministische vooroordelen

Dus wat is er nodig om verder te komen op gebied van inclusie, diversiteit en breder: sociale vraagstukken binnen een behoorlijk technische sector? Tijdens de verkenning ontdekte ik dat inclusie vooral begint bij jezelf. Zo ben ik redelijk feministisch en denk open-minded te zijn. Als ik bewust ben van mijn gedachten neig ik naar vooroordelen richting mensen die bijvoorbeeld vinden dat vrouwen meer zorgtaken horen te dragen dan mannen. Mijn veroordelende gedachte over deze persoon is absoluut niet open-minded, eigenlijk een blinde vlek en daarmee heb ik mijn eigen ‘bias’/ vooroordeel te pakken.

De basis van inclusie is om je open te stellen voor andere(n), meningen, achtergronden, culturen en invalshoeken. En vooral waar het schuurt, met mensen die je niet snel tot je vriendengroep zou rekenen en je misschien denkt ‘maar hier kán ik het niet mee eens zijn’. De vervolgstap is bewust te zijn van eventuele (voor)oordelen, de verschillen te waarderen en vervolgens te kijken op welke manier deze van waarde zijn. Bijvoorbeeld binnen een projectteam of organisatievraagstuk.

Seriena Bal is Program Director bij Crest Collective

Seriena Bal aanwezig op het Maritime Delta Diner 2023

En wat kun je hier dan mee doen?

Benieuwd naar jouw vooroordelen? Harvard ontwikkelde verschillende tests: bijvoorbeeld vooroordelen over leeftijd, fysieke beperkingen, gender, huidskleur, etniciteit, religie en meer.

En dan? Vervolgens ga je het gesprek hierover aan met collega’s. Je spreekt je uit wanneer je merkt dat er te veel vanuit één groep gedacht wordt, stelt vragen over hoe jullie als organisatie inclusie zien en invulling willen geven.

Er is veel onderzoek gedaan naar hoe inclusie werkt binnen organisaties, deze twee onderzoekconclusies zijn voor de meeste goed in dagelijks werk te integreren:

  1. Stimuleer collega’s en teamleden om hun persoonlijke perspectief volledig te delen (oogst de voordelen van diversiteit
  2. Benadruk de toegevoegde waarde van verschillen binnen het team/de organisatie (cultiveer een mindset die de waarde van diversiteit benadrukt)

Op woensdag 8 maart, Internationale Vrouwendag, zetten we het gesprek voort op de maritieme bijeenkomst “Practical tools for inclusive networking.” Dit zou een mooi beginpunt kunnen zijn om meer over het onderwerp te horen en het gesprek aan te gaan met anderen uit de sector.

En bij deze een open uitnodiging, bij voldoende animo organiseert Maritme Delta een aantal rondetafel gesprekken over sociale innovatie, diversiteit en inclusie. Een praktische insteek om het gesprek op gang te krijgen en te zorgen dat we verder komen dan alleen het ‘mooie, diverse plaatje’.

Om de discussie met punt 1 te beginnen, een uitnodiging om jouw perspectief volledig te delen. Hoe denk jij hierover?

Mail Seriena Bal met al je vragen over de verkenning.

 

Elemental Water Makers, a solution to make seawater drinkable

This labelled clean technology uses renewable energy to desalinate seawater.

If you are a woman living in a remote village in Africa, you could be spending up to three hours a day fetching water for your family. Maybe your children would come along to help you, missing school. The water you would get from a local pond or well would be dirty, making your children sick. But since the only alternative, water for sale brought from afar, is unaffordable, you would have no choice but to continue.

This situation is typical for many poor communities around the world suffering from water scarcity. One of them is the village of Efoetsy in Madagascar. Located on the dry South-Western coast of the island, it gets less than 400 mm of rain per year. The villagers survive by farming, fishing, and picking fruit and vegetables. However, even this lifestyle is becoming difficult to maintain due to droughts and water scarcity.

Years ago, Dutch engineer Sid Vollebregt was on a trip in Madagascar and was struck by the suffering he saw caused by lack of access to freshwater. Back in the Netherlands, he decided to do something about it.

The water crisis

About 70 percent of the Earth’s surface is covered by water, but most of it is saline. According to the National Geographic, only 2.5 percent of all water on our planet is fresh, and only 1 percent of that is easily accessible (the rest is in snow and glaciers). Most of this freshwater needs to be purified to be safe for human consumption.

With a rapidly growing population, it is no surprise that millions of people in the world do not have access to safe drinking water. Experts estimate that about 4 billion people, or two-thirds of the world’s population, experience “severe water scarcity” for at least a month of a year. Half a billion people experience it all year round.

Lack of access to safe freshwater creates or contributes to a host of problems. The most obvious one is disease. People who do not have access to safe drinking water have to get their water from unreliable sources, which often makes them sick. The World Health Organization (WHO) estimates that at least 2 billion people globally drink water from sources contaminated with feces.

Another problem is that people, often women and girls, must travel long distances to get to these water sources. This takes time that could have been spent studying (for children) or working, thus trapping communities in a cycle of poverty. Women and girls are also in danger of being attacked during these long walks.

Many communities facing water scarcity do have access to an abundant water source – the sea. Seawater is not suitable for human consumption, but a solution does exist: desalination.

Making seawater potable

Desalination is the process of removing salt from seawater, making it drinkable. This is done either by boiling the water and collecting the vapor (thermal) or by pushing it through special filters (membrane). The problem is that this process requires vast amounts of energy, making it unaffordable for impoverished communities and exacerbating climate change. Still, the world’s growing population and the demand for potable water mean that the market for desalinated water is expected to grow, at about 9% per year in the next five years, according to one estimate.

Sustainable desalination

Back in the Netherlands, Vollebregt enlisted his friend and fellow engineering student Reinoud Feenstra to work on developing a desalination technology powered by renewable energy.

The result was a system that relies on solar or other renewable energy to treat water, thus making desalination carbon-free. This makes it both much more affordable and sustainable. The engineers founded a company to help spread their invention, called Elemental Water Makers.

The company’s award-winning patented technology provides off-grid solar-powered desalination to communities experiencing water scarcity around the world. It is used both by private businesses, such as island resorts, and communities, such as the one in Madagascar.

Elemental water chart

For all the life-changing potential of desalination technology, there are usually two key concerns about it. One is energy – traditional desalination uses a lot of it, thus contributing to the vicious cycle of energy use, leading to climate change, leading to or exacerbating water scarcity. Solar desalination breaks this vicious cycle, creating a carbon-free source of freshwater.

The other concern is brine. Brine, the byproduct of desalination, is highly concentrated salt water. It is usually pumped back into the sea and, because of its high concentration, is damaging to the marine ecosystem. The technology used by Elemental Water Makers addresses this by applying a low recovery ratio to the seawater – meaning that the brine is only slightly saltier than the original seawater. Additionally, because of the small scale of the projects, there is no single dumping spot with a high concentration of pollution. Having many small-scale projects instead of a few large ones not only minimizes the impact on the marine ecosystem but also increases resilience.

Safe, sustainable water for Efoetsy

Now Elemental Water Makers has brought its technology to Madagascar. Through the Elemental Water Foundation, its charity arm, and supported by several non-profit organizations, the company has just built an off-grid solar desalination plant in the village of Efoetsy. The plant produces 15,000 liters of safe drinking water per day and employs local workers to maintain it and sell the water. A 20-liter jerrycan produced by the plant costs 80 percent less than one brought in from afar, making it affordable. This means women and children do not need to spend hours fetching water anymore, focusing instead on school, home, or work. And because the water is safe to drink, the community will be much healthier. All with the power of the sea and sun.

Written by Orange Bird Agency 

Masterplan voor emissieloze scheepvaart Maritime Delta

Masterplan voor een emissieloze maritieme sector

Dertig emissieloze schepen in 2030. Dat is het doel van het ‘Masterplan voor een emissieloze maritieme sector’ en vormt daarmee de aanloop naar lange termijn schaalvergroting van de vergroening van de Nederlandse scheepvaart.

Centraal in het plan staan de financiering en ontwikkeling van technologieën om nagenoeg 100% emissieloze schepen in de vaart te brengen, onder andere door een dertigtal pilotprojecten op te zetten voor zowel zee- als binnenvaart. Bijzonder is de rol van Defensie en Rijkswaterstaat, die als launching customer willen deelnemen aan dit traject.

Het herstel na de coronapandemie biedt een kans op versnelling van de maritieme energietransitie. “Nederland moet wereldleider worden op het gebied van duurzame scheepsbouw en scheepvaart”, aldus Rob Verkerk, voorzitter van Nederland Maritiem Land. “Met dit initiatief vaart de Nederlandse overheid als eerste met emissieloze schepen en versterken we onze internationale concurrentiepositie.”

Achtergrond
De Nederlandse maritieme sector, inclusief de zee- en binnenhavens, staat borg voor circa 680.000 banen en 72 miljard euro per jaar aan toegevoegde waarde voor de Nederlandse economie.” De wereld staat voor een enorme verduurzamingsopgave. De scheepvaart is geen uitzondering op de benodigde energietransitie naar een klimaatneutrale samenleving. In 2019 sloot de minister van Infrastructuur en Waterstaat een nationale Green Deal Zeevaart, Binnenvaart en Havens. In de green deal zijn ambities en doelen opgenomen om aan de klimaatdoelstellingen te voldoen. Het maritiem masterplan volgt deze op als een concrete roadmap naar 2030.

6 mei: Webinar R&D-regeling Maritiem Masterplan
Op donderdag 6 mei aanstaande van 13:30 tot 15:30 uur organiseert Nederland Maritiem Land een tweede webinar over het Maritiem Masterplan.

Dit keer staan we uitgebreid stil bij de Research & Development-regeling die naar verwachting op 17 mei a.s. opengaat en half augustus zal sluiten. Tijdens het webinar staan twee onderwerpen centraal: de inhoud van de R&D-regeling en uw vragen daaromtrent en mogelijke projecten binnen het R&D-programma. Wij zullen stil staan bij de thema’s van de consortia in wording en toelichten welke onderzoekslijnen verdere kansen bieden.

Voor aanmelden klik hier.

Maritiem TechPlatform Maritime Delta

Maritiem TechPlatform – RIF aanvraag gehonoreerd!

Dwars door alle ruwe wateren rondom corona en veel eerder dan verwacht, is onze RIF opschalingsaanvraag Maritiem Techplatform (MTP) gehonoreerd!

Dit betekent dat de subsidie wordt verleend en wij definitief met elkaar aan boord stappen om de doelstellingen die we samen met u gedefinieerd hebben, te realiseren. We kunnen de hybride leeromgevingen gaan inrichten, een practoraat opzetten en het maritieme onderwijs innoveren. Goed nieuws dus voor de (toekomstige) werkers in de maritieme maakindustrie!

Grote dank aan alle betrokken partijen voor de steun en input die geleverd zijn de afgelopen periode. We zien vol vertrouwen de toekomst tegemoet.

Meer lezen over het Maritiem TechPlatform? Klik hier.

Maritime Delta Datawerf

Stappen in datamaturiteit. MKBer? Uw mening telt!

Data wordt gezien als de nieuwe olie. Slim gebruik van data kan leiden tot meer omzet, kostenreductie maar ook tot sneller en efficiënter produceren. Welk bedrijf wil dat nu niet? Het klinkt aanlokkelijk, maar in de praktijk blijkt dat nog weinig bedrijven de waarde uit hun data weten te halen.

De gemeente Rotterdam onderzoekt daarom samen met haar partners hoe het MKB-bedrijven kan ondersteunen bij het nemen van de volgende stappen met data-gedreven oplossingen. Tijdens het Datawerf webinar op 18 februari jl. zijn de eerste plannen van een programma dat u op weg kan helpen met data-gedreven business cases gepresenteerd. Bent u benieuwd naar de visies en ervaringen uit dit webinar dan kunt u die hier vinden.

Reden van onderzoek
Voordat het programma van start gaat willen wij middels een vragenlijst en een reeks interviews achterhalen wat de belangrijkste behoeften en ook belemmeringen zijn in het werken met data binnen het maritieme MKB en haar toeleveranciers. Een eventueel subsidieprogramma kan hierdoor beter op uw praktische vraagstukken inspelen.

Uw mening is dus belangrijk! 

  • Werkt u voor een maritiem MKB-bedrijf?
  • Of voor een toeleverancier aan de maritieme industrie?
  • Is uw organisatie gevestigd in de provincie Zuid-Holland?

Vul dan de vragenlijst in, het invullen kost slechts 8 minuten van uw tijd.

Klik hier voor de link naar de vragenlijst

Met de vragenlijst brengen wij in kaart welke behoeften er leven binnen het maritieme MKB en maken wij een inschatting van de volwassenheid van bedrijven in het werken met data. De vergelijking van bedrijven in de sector komt aan het einde van het onderzoek beschikbaar voor de deelnemers. Hiermee kunt u zien hoe u zich verhoudt ten opzichte van andere bedrijven in de sector en welke kansen er voor u liggen om de volgende stap te zetten.

Bij voldoende animo en aanknopingspunten is het plan om nog voor het einde van dit jaar te starten met een pilot. In de pilot worden er financiële middelen en onafhankelijke experts op het gebied van werken met data beschikbaar gesteld. Als de pilot een succes is start in 2022 vervolgens het volledige programma. Geef daarom aan of u op de hoogte wilt blijven van het subsidieprogramma. Samen maken we de volgende stap in het komen tot datagedreven oplossingen voor de maritieme industrie.

Deze vragenlijst is een initiatief van Gemeente Rotterdam in samenwerking met Maritime Delta, Innovation Quarter en NMT.