Mobiliteit heeft effect op de kwaliteit van de leefomgeving. Op allerlei manieren werkt de provincie Zuid-Holland daarom aan duurzame en veilige mobiliteit. Hiermee sluiten we aan op de maatschappelijk relevante opgaven, zoals klimaatadaptatie, energietransitie, circulaire economie en een gezonde en veilige leefomgeving.

Waterstof is een van de duurzame oplossingen voor schoner transport over weg en water.

Waterstof als duurzame energiebron
De provincie Zuid-Holland is samen met de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen initiatiefnemer van RH₂INE: Rhine Hydrogen Integration Network of Excellence. Een kickstart naar zero-emissie transport. RH₂INE richt zich nu eerst op schoon goederenvervoer over water. De ambitie is om in 2030 minimaal 12 schepen te kunnen laten varen op waterstof op de corridor Rotterdam, Duisburg en Keulen (Rhine – Alpine route) met minimaal 3 waterstofvulstations.

Samen met deelstaat Noordrijn-Westfalen wil de provincie Zuid-Holland private partijen helpen de toepassing van waterstof – voor binnenvaartschepen en zwaardere vrachtwagens – te realiseren door drempels weg te nemen, kennis uit te wisselen en consortia te vormen. Inmiddels zijn ongeveer 30 partijen aangesloten, waaronder de havens van Rotterdam, Duisburg en RheinCargo. Het doel is om schone waterstof snel en veilig toegankelijk te maken voor transport langs de Europese corridors van Rotterdam naar Keulen.

Wat doet RH₂INE?
RH₂INE zet zich op verschillende manieren in om de kickstart naar zero-emissie transport met waterstof gerealiseerd te zien. Zo bouwen we samen aan een sterk netwerk van partijen uit de gehele waardeketen, zowel in Nederland als in Noordrijn-Westfalen en zowel privaat als publiek. We bouwen kennis op en willen deze in de praktijk verder doorontwikkelen. Daartoe zet RH₂INE zich in om Europese fondsen binnen te halen om de internationale binnenvaart te versterken, ervoor te zorgen dat meer goederen over het water vervoerd worden en dat dit op een duurzame manier gebeurt: met waterstof als energiebron. Op dit moment wordt met een bijdrage uit CEF (financieringsinstrument van de Europese Unie) een kickstart studie uitgevoerd naar de randvoorwaarden om het varen op waterstof mogelijk te maken. Er vinden studies plaats op het gebied van (technisch) onderzoek, veiligheid en regelgeving. Zo draagt RH₂INE bij aan de nationale klimaatambities en de Europese Green Deal.

Interesse?
Hoe meer partijen zich aansluiten bij RH₂INE, hoe beter dit initiatief van de grond komt. Bij RH₂INE zijn partijen uit de gehele waterstofketen betrokken, vanuit de industrie, verladers, vervoerders, havens, kennisinstellingen en publieke partijen.

Heb je interesse om je als partner aan te sluiten of heb je vragen hierover? Neem dan contact op met Lilian Froitzheim – Leijs via l.froitzheim@pzh.nl. Zij is projectleider RH₂INE namens de provincie.

Bekijk hier de video RH2INE: over de grens samenwerken aan schone brandstof voor goederenvervoer Province Zuid-Holland.

Drechtsteden is een doe-regio. Toen de Economic Development Board in 2017 aan de slag ging met het aantrekken en behouden van talent stond dit ‘doen’ dan ook centraal. Vanuit deze mentaliteit ontstond het Drecht Cities Young Professionals programma. Een programma waarin jong talent innovatieve oplossingen vindt voor diverse uitdagingen.

Veel bedrijven zullen de uitdaging van het vinden en vasthouden van jong talent herkennen. Deze uitdaging geldt ook voor de Drechtsteden als gebied. Jonge mensen trekken nog teveel weg. Tijd hier iets aan te doen op een manier die past bij het DNA van de regio.

Een board bestaande uit negen young professionals uit bedrijven en overheid organiseert challenges en events. Een challenge organiseren is natuurlijk niet iets nieuws. Wat dit programma uniek maakt is dat het gaat om échte challenges en cross-overs tussen sectoren. Zo is er een nieuwe fabrieksindeling voor GKN Fokker ontworpen, een coachboot op waterstof voor het Olympische zeilteam en is de toepassing van blockchain in de supply chain onderzocht. In een team zitten steeds acht tot tien young professionals met verschillende achtergronden en uit verschillende bedrijven. Denk aan scheepsbouwers, vliegtuigbouwers, transportbedrijven, toeleveranciers, maar ook het ziekenhuis en de schouwburg doen mee. Het team wordt steeds begeleid door een business owner en een senior project coach gedurende acht werkdagen. Een serieuze tijdsbesteding, wat ook zorgt voor serieuze oplossingen.

Het doel is een netwerk bouwen van jonge mensen in het gebied. We zorgen dat de banden in deze groep hecht zijn, waardoor samenwerking in de toekomst vanzelfsprekender wordt. Deze jonge mensen stromen later namelijk door naar hogere functies in de bedrijven. Naast die mooie strategische doelen is het natuurlijk ook gewoon heel leuk om mee te doen. Je krijgt de kans even uit je dagelijkse ritme te stappen en te leren van andere werkculturen.

Niet iedereen kan zomaar acht dagen vrij maken. Daarom worden ook events en challenges van een dag georganiseerd. Een voorbeeld is de jaarlijkse ‘Drecht Cities Experience’. Georganiseerd volgens de methode: Inspire, experience, fun, oftewel: een inhoudelijk gesprek, een rondleiding en een borrel. Dit vindt plaats bij drie verschillende bedrijven en natuurlijk gaat het verplaatsen tussen de locaties over het water.

De Drecht Cities Young Professionals Board wordt ondersteund vanuit het management van Deal Drecht Cities. Wil jij meedoen als young professional of als bedrijf? Of kom je uit een andere regio en wil je dit ook organiseren? Neem contact op met projectleider Marit van Heugten. We delen graag onze ervaringen!

Meer informatie: www.economicdevelopmentboard.nl/en/youngprofessionals.

Al vijf jaar lang zet PortXL zich in om innovatieve (jonge) ondernemers voet aan de grond te laten krijgen in het maritieme bedrijfsleven. Zo werken we samen aan een sterke, toekomstbestendige haven. En juist nu, in deze tijd van crisis, moet er een tandje bij. Daarom komt PortXL met een nieuwe aanpak, MATCH by PortXL.

De missie van MATCH by PortXL is simpel: we willen 100 innovatieve experimenten in een jaar tijd realiseren. Hoe? Door bedrijven en ondernemers met elkaar te verbinden, anders gezegd: schepen verbinden met sleepboten die het grote schip veilig naar de haven begeleiden. De samenwerking tussen schip en sleepboot is namelijk belangrijk om het doel te bereiken, de een kan simpelweg niet zonder de ander. Daarom de oproep aan de bedrijven in de Rotterdamse haven: Think like a Tugboat!

De Rotterdamse haven is nog altijd de grootste haven van Europa en een onmisbare speler op de wereldmarkt. Maar we leven momenteel in een lastige tijd. COVID-19 speelt nog steeds een grote rol en dat zorgt voor een onzekere markt. De uitdagingen zijn enorm. Willen we onze haven toekomstbestendig houden, dan moeten we nu (en blijvend) aan de slag. De haven moet niet alleen schoner en duurzamer worden, maar vooral ook slimmer. Om sterk en competitief te blijven, moeten we innoveren; openstaan voor nieuwe ontwikkelingen omtrent automatisering en digitalisering en kansen durven aangrijpen. Niet alleen, maar met elkaar, samenwerken om het beste resultaat te bereiken. Het grote schip kan de haven immers niet veilig bereiken zonder sleepboten.

MATCH by PortXL
Innovatie is inmiddels een veelgehoord en populair woord in de maritieme sector. Ieder bedrijf doet er wel ‘iets’ mee, sommigen meer dan anderen. In de praktijk zien wij van PortXL dat innovatie vaak ook nog spannend wordt gevonden. Maar feit is: we kunnen er niet meer omheen. Het is geen keuze meer of een leuk ‘extraatje’; het is noodzaak willen we als haven, en als havenbedrijfssector, met elkaar blijven voortbestaan. Daarom heeft PortXL MATCH by PortXL opgezet.

Wat is MATCH?
Think like a tugboat, dat is de kern van MATCH. In kleine stapjes samen met anderen de juiste richting opgaan. Zo maken we met elkaar de Rotterdamse haven nog sterker en maak je ook als bedrijf stappen richting de toekomst. Want we moeten constateren dat budgetten voor onderzoek en ontwikkeling bevroren zijn en veel innovatieprojecten tot stilstand zijn gebracht. Een harde klap voor veel innovatieve ondernemers maar uiteindelijk ook voor de bedrijven in de haven; een hoop potentie blijft immers onbenut. En juist wanneer er straks betere tijden aanbreken, moeten we er als haven weer staan. Hoe mooi en kansrijk is het dan als de bedrijven in de haven dat samen met innovatieve (jonge) ondernemers doen?

100!
MATCH is september 2020 gestart met een testgroep van 30 bedrijven uit de haven. Onze ambitie ligt hoog! Wij willen in 12 maanden tijd:

• 200 bedrijven (onze ‘schepen’) bedienen
• 400 innovatie uitdagingen verwerken
• 2000 startups/scale-ups (onze ‘sleepboten’) matchen
• 100 innovatieve experimenten tot stand brengen

100 pilots… Is dat veel? Ja, dat is heel veel, maar niet onhaalbaar, want PortXL neemt zoveel mogelijk drempels weg. In het kort ons stappenplan:

• Elk bedrijf (het ‘schip’) vanuit de haven kan digitaal zijn innovatie uitdaging inbrengen bij PortXL. Denk hierbij aan: alternatieve brandstoffen, het voorspellen van onderhoud of het optimaliseren van document stromen in de organisatie.
• Wij raadplegen vervolgens ons wereldwijde netwerk van meer dan 4000 innovatieve ondernemers (onze ‘sleepboten’), en zoeken naar oplossingen die passend zijn bij de betreffende vraag van het bedrijf.
• Vervolgens selecteert PortXL vijf tot tien oplossingen en presenteert deze in een rapport bij de aanvrager. Geen ellenlange analyses, maar korte, bondige rapporten. Tien oplossingen betekent tien A4-tjes.
• Als jij als aanvrager een interessante oplossing ziet, dan verzorgt PortXL de introductie, inclusief handvatten voor mogelijke samenwerking. De pilot kan van start en schip en sleepboot liggen op koers!
• PortXL biedt de bedrijven die een pilot starten drie maanden digitale ondersteuning.

Zo had een partner van PortXL een uitdaging rondom de zuivering van water. PortXL vond een bedrijf in Canada die de oplossing bleek te hebben met een speciaal membraam. Tijdens de test werd het afvalwater met 95% gereduceerd. Een enorm succes! De handen zijn ineen geslagen om dit op grote schaal uit te rollen.

PortXL: wie wij zijn
PortXL zet zich sinds 2015 in om het havenbedrijfsleven te ondersteunen bij innovatie. Wij helpen innovatieve ondernemers en startups voet aan de grond te krijgen bij bedrijven die hun processen willen verbeteren. Voor startups is het vinden van de juiste ingangen bij bedrijven, het wachten op besluitvorming, het opstarten van projecten, et cetera, een  tijdrovend proces. Bedrijven op hun beurt zijn ook gebaat bij de snelle start van een innovatief project, zodat hun werk efficiënter en kostenbesparender kan worden uitgevoerd. Win-win!

PortXL: hoe wij werken
Met een wereldwijd netwerk van inmiddels meer dan 4000 innovatieve ondernemers, heeft PortXL voor bijna elke vraag een oplossing. Bedrijven benaderen ons met een probleem of vraagstuk, wij zoeken oplossingen waarna we hen in contact brengen met ons netwerk. We werken regelmatig samen met bedrijven als Shell, Vopak, Havenbedrijf Rotterdam en Van Oord en hebben al meer dan 200 betaalde contracten tot stand gebracht.

PortXL en startups
PortXL is kritisch op startups die zich aan het netwerk toevoegen. Wij werken alleen met afgeronde innovaties. Producten moeten voorbij de testfase zijn en ‘klaar’ zijn, en alleen nog afgestemd worden op de specifieke cases van een opdrachtgever.

Werk samen met een van onze sleepboten!
De potentie in de Rotterdamse haven is enorm. Veel bedrijven in de stad en de haven hebben nog geen innovatiebudget en voeren slechts ad hoc een project uit. Dit is de kans voor jouw bedrijf om over de inzet van een sleepboot te gaan denken. Want het gaat niet alleen om de toekomst van de Rotterdamse haven, het gaat ook om de toekomst van jouw bedrijf. Dus ben jij een van die schepen die samen de sleepboten de haven gereed willen maken voor de toekomst? Neem dan contact op met het team van PortXL via match@portxl.org

Over de sleepboot
Kleine sleepboten manoeuvreren enorme schepen de haven in en uit en daarvoor moeten ze zware staalkabels aan die schepen bevestigen. Dat gebeurt stap voor stap. Steeds wordt een groter touw aan het schip bevestigd. Het hele proces om de haven te bereiken is er een van kleine duwtjes geven in de juiste richting. Beetje bij beetje vaart het schip met behulp van de sleepboot de juiste koers. Zodat uiteindelijk de sleepboot het enorme schip begeleidt naar de veilige haven. Dat is pas teamwork. Daar waar het schip eindigt, start de sleepboot.

Zonder sleepboten bereiken vrachtschepen de haven niet. En zonder containers is het werk van een sleepboot overbodig. Het een heeft het ander nodig.

 www.matchbyportxl.com

Na veertig jaar dienst en een indrukwekkende loopbaan bij VAF Instruments BV gaat algemeen directeur Leo Blankenstein deze maand met welverdiend pensioen.

Het bedrijf uit Dordrecht is al sinds 1938 toeleverancier van meet- en regelapparatuur, inmiddels voornamelijk voor de maritieme sector. Dankzij een innovatief karakter blijft VAF Instruments zich voortdurend aanpassen aan de steeds veranderende vraag van de scheepvaart. Begonnen als voorraadbeheerder klom Leo op tot algemeen directeur bij de marktleider op het gebied van maritieme sensoren en meetsystemen. We vroegen hem welke innovaties en crises hij in veertig jaar meemaakte en hoe VAF Instruments zich blijft voorbereiden op de toekomst.

Via welke stappen bent u gekomen waar u nu staat?

‘Dat is een apart verhaal. In mijn jeugd wilde ik mijn boterham verdienen in de muziek. Die droom pakte niet zo succesvol uit. Ik was 25 en kreeg meer materiële behoeften, dus ging ik op zoek naar een vaste baan met meer zekerheid. De banen lagen niet voor het oprapen aan het begin van de jaren 80 en ik was blij dat ik ergens aan de slag kon. Ik begon bij VAF als voorraadbeheerder en klom van daaruit op naar logistiek management, productontwikkeling, marketing en sales en uiteindelijk naar de functie van algemeen directeur. Het mooie aan VAF vind ik dat het een heel specialistisch bedrijf is. We hebben veel medewerkers die beschikken over specifieke kennis van de producten en de daarbij behorende toepassingsmogelijkheden voor de scheepvaart. Die unieke kennis en ervaring maakt het mogelijk om te blijven innoveren.’

Wat is volgens u kenmerkend aan het bedrijf?

‘Onze omzet bestaat voor 95 procent uit verkoop aan de buitenlandse maritieme industrie. We zijn dus heel internationaal georiënteerd en tegelijkertijd regio-gebonden. In het gebied Rotterdam en Drechtsteden gebeurt ontzettend veel op scheepvaartgebied. Doordat we daar middenin zitten, weten we waar de scheepvaart behoefte aan heeft en zien we kansen voor nieuwe producten. Die we vervolgens snel op de markt kunnen brengen.’

Welke grote innovaties heeft u meegemaakt in uw tijd bij VAF Instruments?

‘De afgelopen veertig jaar is er veel geautomatiseerd, zowel op het gebied van administratieve processen als productiemethoden. Robots maken een nieuwe vorm van productie mogelijk en er zijn veel nieuwe materialen beschikbaar gekomen. Van huis uit is VAF leverancier van sensoren en meetsystemen voor de maritieme sector, maar de laatste jaren zijn we ook meetgegevens gaan verzamelen ten behoeve van data-analyse en -verrijking. Het verzamelen van data is niet zo ingewikkeld, maar op het gebied van analyse en optimalisatie hebben we enorme ontwikkelingen doorgemaakt. Dat komt doordat we altijd investeren in goed opgeleide mensen die de nieuwste technologieën beheersen. Zo groeide VAF van sensorleverancier uit tot systeemleverancier.’

Op welke manier draagt die transitie bij aan de scheepvaart en meer in het algemeen aan de maatschappij?

‘Net als in veel andere sectoren speelt in de scheepvaart al jarenlang het energievraagstuk. Wil je het energieverbruik van een zeeschip verlagen, dan kun je drie dingen doen: het rendement van de hoofdmotor optimaliseren door tijdig onderhoud, het rendement van de scheepsschroef optimaliseren of de aangroei aan de romp beperken. Onze meetsystemen bevinden zich in het voortstuwingssysteem van het schip en verschaffen informatie over de conditie van motor, romp en schroef. Dit inzicht draagt bij aan een efficiënter verbruik van brandstoffen en dus aan een lagere CO₂-uitstoot. En bovendien aan een kostenbesparing voor de scheepseigenaren en rederijen, want brandstofkosten vertegenwoordigen ruim 60 procent van de totale operationele kosten. Daarmee dragen onze meetsystemen bij aan een flinke kostendaling voor zeetransport.’

De afgelopen veertig jaar heeft u meerdere crises meegemaakt. Welke waren dit en hoe gaat VAF Instruments daarmee om?

‘We hadden natuurlijk 9/11, de bankencrisis in Amerika, de financiële crisis in Griekenland en recent de coronapandemie. In zulke situaties is het van belang dat je bedrijf financieel gezond is en kan meebewegen met mondiale ontwikkelingen. De mogelijkheid om je te focussen op andere markten of toepassingen is dan cruciaal. En in 2009 hadden we een interne crisis toen het volledige bedrijfspand afbrandde. We moesten tijdelijke huisvesting en een nieuwe permanente bedrijfsruimte vinden en ondertussen de productie zo snel mogelijk weer opstarten. De medewerkers werden verdeeld in teams met eigen taken en bevoegdheden. Al snel bleek dat het veel opleverde om mensen vrijheid te geven. Dankzij die flexibele aanpak waren onze snellopende producten al twee maanden na de brand weer leverbaar.’

Hoe zorgt VAF Instruments dat het ook na uw vertrek blijft innoveren?

‘Innovatie begint bij goed luisteren naar je klanten. Vervolgens zoek je voor de problemen een oplossing. Onze klanten streven al jarenlang naar efficiëntere en schonere scheepvaart, dus zoeken we naar manieren om dat mogelijk te maken. We hebben veel gesprekken met scheepseigenaren en passen op basis daarvan onze producten en software aan. Ook in de toekomst blijven de mensen bij VAF voortdurend met klanten in gesprek en op basis daarvan blijft VAF producten ontwikkelen en vernieuwen.’

Hoe verwacht u dat de digitalisering zich in de scheepvaart verder zal ontwikkelen?

‘Door het verzamelen, analyseren en koppelen van informatiebronnen zijn er de laatste jaren enorme stappen gezet. Die zijn met name gericht op het optimaliseren van de drie voorstuwingsonderdelen: de hoofdmotor, de romp en de schroef van het schip. Maar er is veel meer mogelijk als we verder denken. Zo kun je ook gebruikmaken van de weersomstandigheden, zeestromingen, getijden en logistieke informatie. Ik verwacht dat zulke methoden zullen leiden tot verdere integratie van systemen, met een enorm besparingspotentieel.’

Welke samenwerkingsverbanden zou u graag zien ontstaan rond de maritieme sector?

‘Met name die tussen het bedrijfsleven, de overheid en het onderwijs. Op het gebied van informatica, data-analyse en wiskundige methoden heeft Nederland een hoog kennisniveau. Om dat te behouden is het van belang dat het onderwijs aandacht besteedt aan de nieuwste technologieën en studies op deze gebieden. Er zullen dan meer start-ups ontstaan die zich daarmee bezighouden. Die bieden interessante kansen voor de sector, want door optimalisatie van de algoritmes en softwaresystemen kun je de scheepvaart efficiënter inrichten. Het is dan ook van groot belang dat we bedrijven die innovaties aanjagen binnen onze landsgrenzen houden.’

Rotterdam is al jarenlang de maritieme hoofdstad van de wereld. Wat denkt u dat nodig is om die leidende positie te behouden?

‘In de eerste plaats goed inspelen op de steeds strengere internationale regelgeving, die ervoor moet zorgen dat schepen efficiënter en schoner gaan varen. Ten tweede is een efficiëntieslag nodig om havens en schepen beter te benutten door een goede logistieke afstemming van vraag en aanbod. Dat maakt de scheepvaart schoner, wat tijd en geld scheelt én het milieu spaart.’

Wat gaat u doen als u met pensioen bent?

‘Wat ik al deed vóór ik begon bij VAF: meer muziek maken. Ik speel klassiek gitaar en wil dat nu ook in ensembles gaan doen, daar had ik naast mijn baan niet genoeg tijd voor. En het zal je niet verbazen dat ik een bootje heb. Daar ga ik straks veel mee varen. Op de planning staat in ieder geval een reis naar de Oostzee, richting Denemarken.’