Wouter Dirks, Research & Development Manager bij Van Oord: ‘Het offshorewindcluster gaat een fantastische tijd tegemoet’

In zijn achttien jaar bij Van Oord zag Wouter Dirks het toonaangevende maritieme bedrijf enorm veranderen: ‘Van traditionele baggeraar naar een organisatie die zich actief inzet voor duurzaamheid en de energietransitie.’ Vorig jaar kwam de omzet voor het eerst grotendeels uit de offshore wind. Daarmee speelt Van Oord een leidende rol in deze jonge en snelgroeiende markt.

 

 

Met vestigingen in meer dan twintig landen is Van Oord een van ‘s werelds grootste maritieme aannemers. Het Rotterdamse bedrijf verzorgt zowel aanleg als onderhoud van havens, waterwegen, onderzeese olie- en gasleidingen en offshorewindparken. Daarnaast houdt het zich bezig met landaanwinning en de bescherming van kusten en oevers. ‘Er zijn veel te veel leuke dingen te doen’, vertelt Wouter. ‘We concentreren ons daarom op specifieke innovaties en een aantal duurzaamheidsthema’s die ons eigen belang overstijgen.’

‘Maritieme ingenuity’

Als Research & Development Manager zorgt Wouter dat de portefeuille van onderzoek, ontwikkeling en innovatie in lijn ligt met de strategische doelstelling van Van Oord: met maritieme ingenuity bijdragen aan een betere wereld voor toekomstige generaties. ‘Ik kijk daarbij naar de markt, welke rol we daarin willen spelen en wat we daarvoor nodig hebben. De offshorewindmarkt is nieuw en ontwikkelt zich razendsnel. Daarom kun je de benodigde tools en onderdelen niet zomaar kopen. Die ontwikkelen we zelf, samen met partners, in innovatieprojecten.’

“De uitkomsten en opbrengsten van projecten zijn lang niet altijd zeker. Ons grootste belang is duurzame ontwikkeling van de sector door innovatie.”

Wouter Dirks, Research & Development Manager bij Van Oord

Makelaar tussen Van Oord en partners

Bij onderzoekstrajecten fungeert Wouter als ‘een soort makelaar tussen Van Oord en partners’. Hij zorgt dat Van Oord de juiste rol krijgt, de juiste mensen meewerken en het project financieel haalbaar blijft. Onderzoekpartners zijn onder meer leveranciers, universiteiten en grote kennisinstellingen. ‘De uitkomsten en opbrengsten van projecten zijn lang niet altijd zeker’, zegt hij bescheiden. ‘Ons grootste belang is dat innovatie bijdraagt aan duurzame ontwikkeling van de sector. Binnen Van Oord entameer ik de discussie om de relevantste onderzoeksonderwerpen boven water te krijgen.’

Slip Joint

De bekendste technologie die Wouter recentelijk hielp ontwikkelen is de zogeheten Slip Joint. ‘Die maakt het mogelijk om windturbines zonder bouten of cement met de monopile te verbinden’, legt hij uit. ‘En dat maakt de installatie eenvoudiger, veiliger en duurzamer. Een simpele oplossing die veel tijd en kosten bespaart bij de aanleg van een windpark.’ Met de bewezen duurzame werking is de technologie klaar voor de markt.

Fauna Guard

Daarnaast werkt Van Oord binnen verschillende consortia aan oplossingen voor geluidsreductie bij offshore heien. ‘Voor het plaatsen van een windturbine moet je een heipaal de zeebodem in slaan’, licht Wouter toe. ‘Dat heien veroorzaakt onder water veel herrie, en de trillingen zijn schadelijk voor het zeeleven.’ Een van die oplossingen waar Van Oord al enige tijd aan werkt is de FaunaGuard, een onderwaterluidspreker die een geluidssignaal geeft dat onprettig, maar niet schadelijk is voor bijvoorbeeld bruinvissen. ‘Hierdoor verplaatsen de dieren zich ver genoeg uit het werkgebied.’

Stille heimethodes

Wouter en zijn collega’s werken ook met leveranciers van heihamers aan nieuwe technologieën voor geluidsreductie bij het heien zelf. ‘We waren de eersten die de BLUE Piling Technology offshore testten. Daarbij til je met heel veel kracht een grote waterkolom in plaats van een stalen heiblok op om de heipaal de bodem in te drukken, waardoor je aanzienlijk minder geluid maakt.’ De technologie wordt momenteel doorontwikkeld door IHC IQIP. En met weer andere partijen onderzoekt Van Oord de mogelijkheden van trilhamers en waterjets. ‘Daarmee maak je de grond aan de binnenkant van de heipaal vloeibaar. Dat vermindert de weerstand, waardoor de paal stiller de zeebodem in gaat.’

Commerciële toepassing

Zo zijn er wereldwijd talloze innovaties voor duurzamere installatie van offshorewindparken, maar is het nog niet – of slechts beperkt – mogelijk ze grootschalig commercieel in te zetten. Wouter: ‘Het programma GROW, dat staat voor Growth through Research, development & demonstration in Offshore Wind, moet daar verandering in brengen. Dit omvangrijke Nederlandse consortium van windparkexploitanten, leveranciers, onderzoekers en aannemers doet verschillende onderzoeken op het gebied van offshore wind. Het consortium heeft onderzoekstraject SIMOX opgezet, Sustainable Installation of XXL Monopiles, om de nieuwe heimethodes te vermarkten.’

“We moeten de uitrol van offshore wind niet onmogelijk maken door te strenge eisen, maar vooral zorgen dat we met innovaties de milieu-impact minimaliseren.”

Wouter Dirks, Research & Development Manager bij Van Oord

Spanningsvelden

Een uitdaging vormt het spanningsveld tussen beleidsmakers en industrie. ‘Geheel terecht stellen beleidsmakers allerlei vragen’, erkent Wouter. ‘Hoeveel geluid maak je ondanks de geluidsreductie? Blijft de fundatie stevig staan als je er een windmolen op zet?’ Hij wijst op het belang van de juiste balans: ‘We moeten de uitrol van offshore wind niet onmogelijk maken door te strenge eisen, maar vooral zorgen dat we met innovaties de milieu-impact minimaliseren.’ En dat is niet het enige spanningsveld, benadrukt Wouter. ‘Ook financiers en testpartners plaatsen vraagtekens, bijvoorbeeld bij de verwachte levensduur en het risicoprofiel. Die onzekerheden moet je zien te tackelen om het vertrouwen van de markt te winnen.’

De markt dwingen

Wouter zou graag een voorbeeld nemen aan het Deense energiebedrijf Ørsted, dat resoluut afstand nam van de productie van fossiele energie. ‘Ze dwingen de markt grote stappen te zetten en hun footprint te verkleinen. Met veel lef én economisch succes laten ze zien dat dat mogelijk is. Daar heb ik veel bewondering voor.’ Bij grote Nederlandse bedrijven verloopt die transitie een stuk langzamer, valt hem op. ‘Het is enorm risicovol en ingewikkeld, dus voor behoedzaamheid valt ook veel te zeggen.’

“Wie weet hebben we straks ook een voedseltechnoloog in dienst.”

Wouter Dirks, Research & Development Manager bij Van Oord

Samen met andere sectoren

Van Oord werkt al jaren aan de transitie, onder meer door samen te werken met mensen uit andere sectoren. ‘Tegenwoordig heb ik ecologen en tekstschrijvers als collega’s’, illustreert Wouter. En een collega die hij mocht aannemen voor de milieuafdeling werkte daarvoor bij het aquarium in Diergaarde Blijdorp. ‘Haar kennis en netwerk hielpen ons bij de ontwikkeling van ReefGuard, een succesvolle innovatie om koraal op te kweken. Wie weet hebben we straks ook een voedseltechnoloog in dienst, omdat zeewier naast een interessante biobrandstof ook voedzaam is. Er gebeuren zulke mooie dingen; de sector is heel ontvankelijk voor nieuwe ideeën.’

Fantastische tijd

Dankzij de samenwerking tussen sectoren en de kruisbestuiving die zo optreedt, verwacht Wouter veel van de nabije toekomst. ‘De offshorewindmarkt ontwikkelt zich razendsnel en er komen steeds meer spelers op de markt. Daarvoor is ook de ruimte. De komende tien, twintig jaar zullen we een enorme groei zien en zal het cluster snel volwassen worden. We gaan een fantastische tijd tegemoet.’

Meer weten over offshore wind? Bekijk de website van Van Oord of neem contact op met ons op via info@vanoord.com

Regionale Maritieme Agenda

Het maritieme cluster Zuid-Holland en Werkendam is een veelzijdig cluster met veel veel verschillende partners. Partners uit de scheepvaart en de maritieme maakindustrie maar bijvoorbeeld ook onderwijs- en overheidsorganisaties. Al deze kanten van de maritieme sector komen in Zuid-Holland samen. Dat maakt de sector in deze regio al sinds jaar en dag sterk en biedt kansen voor de toekomst. Want met een nog betere samenwerking zetten we Zuid-Holland ook na 2030 stevig op de internationale kaart. Meer weten over de Regionale Maritieme Agenda? Klik hier voor de hele Agenda.